woensdag 31 oktober 2012

Wat 'den Theo' mij leerde over innovatie...

U kent 'den Theo' niet? Dan is de kans groot dat u geen ingenieur bent of alleszins toch geen ingenieur met roots aan de KULeuven. Op de Ingenieursfaculteit was Theo Van de Waeteren een begrip. Uitgezonderd enkele fervente wiskundigen onder u zullen het kunnen gelovigen, maar Statistiek werd een plezant vak als het gegeven werd door Theo. Zelden iemand met zoveel overtuiging voor horen vertellen over de het Theorema van Bayes die de kans dat een bepaalde mogelijkheid ten grondslag ligt aan een gebeurtenis, uitdrukt in de voorwaardelijke kansen op de gebeurtenis bij elk van de mogelijkheden. Alsjeblieft!  Het is me nog altijd onduidelijk hoe ik dat vak ooit onder de knie kreeg. Correctie, het is me wel duidelijk: het was dankzij 'den Theo', wiens enthousiasme over de wondere wereld van de statistiek besmettelijk was. 

Echt onvergetelijk werd Theo voor elke ingenieurstudent echter door het Practicum met de straalmotor binnen het Thermotechnisch Instituut dat hij leidde. Dat practicum is een eigen leven gaan leiden binnen de faculteit.  'Het practicum met de straalmotor nog niet gehad? Dan was je nog een groentje'. Beeld je in: de uitlaat van een straalmotor,  het bijhorende lawaai met op enkele meter afstand een meute studenten die verwoed proberen hun trommelvliezen te beschermen en dan een prof die een baksteen voor de uitlaat laat vallen die uiteraard als een raket wordt weg gekatapulteerd. Als ik het zo schrijf, lijkt het niks speciaals. We leven nu in een 'experience economy' maar Theo was zijn tijd ver vooruit en wist toen al dat experience en het vertellen van de nodige sappige verhalen mensen enthousiast kon maken voor nieuwe kennis. 

Als u Theo Van der Waeteren niet gekend hebt, hebt u ongetwijfeld een eigen versie van 'den Theo' gekend. Hopelijk hebt u in uw loopbaan al met verschillende Theo's kunnen samenwerken. Misschien ben u er zelf wel één. Mensen met passie voor nieuwe kennis, maar ook met de gave om die passie over te brengen. Innovaties uitwerken is helaas niet altijd hip en boeiend. Vaak is het ook gewoon ploeteren door tegenslag of als de zaken niet lopen zoals verwacht.  Bij innovatieprocessen is het enorm belangrijk om dan iemand te hebben die er op dat moment in slaagt om het team enthousiast te houden om nieuwe oplossingen te zoeken. Niet enkel creativiteit is daarbij belangrijk, maar ook de goesting om nieuwe kennis te blijven opzoeken en zich eigen te maken.

Een paar maanden terug op weg naar Imec passeerde ik in de Celestijnenlaan en zag daar zowaar 'den Theo' afstappen aan de bushalte. Nog steeds op weg naar zijn Thermotechnisch Labo allicht. Vorige week stierf hij al bij al onverwacht op 82-jarige leeftijd. De laatste jaren verdiepte hij zich in de relativiteitstheorie. Ongetwijfeld is hij nu met de nodige passie aan het discussiëren met ene Albert...


3 opmerkingen:

  1. Kurt,
    Dat was inderdaad een prachtige tijd! Een monument gaat verloren... Voor zijn oefeningenexamen circuleerden er vragenlijsten met soms de meest bizarre vraagstukken. Eén ervan zal ik nooit vergeten want ik weet nog altijd niet wat het juiste antwoord is. Het gaat zo: "Jan wandelde door het park van Tervuren en tot zijn grote verbazing kwam hij daar een brulkikker tegen. Hij vertelde dat aan Piet. Toen ging Piet naar het park van Leuven op zoek en vond daar ook een brulkikker. Als jij een brulkikker wil tegenkomen, naar welk van beide parken moet je gaan om de meeste kans te maken er één te vinden?"
    Ik heb altijd gedacht dat het het park van Leuven moet zijn, omdat er naar het park van Tervuren misschien al 1000den mensen geweest zijn die helemaal niets zagen en die ene die er toevallig één zag, het je kwam vertellen, terwijl van het park van Leuven weet je al zeker dat er iemand succesvol een zoektocht afrondde. Maar ik denk dat je eigenlijk verwacht wordt formele logica toe te passen. Ken jij het juiste antwoord?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. @Jozef: ik heb het enkele dagen moeten laten bezinken :-), maar ik herinner mij dat Theo altijd zei dat de kans niet noodzakelijk beïnvloed wordt door een eerder resultaat. Als je 10 worpen doet met een dobbelsteen en je hebt 'toevallig' al 6 keer een 6 gesmeten blijft de kans op een 6 bij de volgende worp 1/6 en niet minder zoals je intuïtie je zou influisteren. De kans om een kikker te zien wordt dus niet beïnvloed door de vorige waarneming, dus in elk park evenveel kans...

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik zat ergens halverwege de jaren 1980 in een auditorium met 200 ingenieursstudenten te luisteren naar een les waarschijnlijkheidsleer van Theo Van der Waeteren. Toen vertelde hij volgende onsterfelijke mop, die hij allicht zelf bedacht had.
    Je zet in het midden van een kamer een mooi meisje. Bij de ene deur zet je een fysicus, bij de andere deur een ingenieur en je zegt hen dat ze hun afstand tot het meisje om het uur mogen halveren. De fysicus gooit de armen in de lucht en roept verontwaardigd: "Ja maar, zo geraak ik er nooit!" De ingenieur daarentegen glundert: "Maar ik geraak toch heel dichtbij!"

    BeantwoordenVerwijderen